حود ارجاعی یا self Citation

خود ارجاعی یا Self Citation یک تکنیک در مقاله نویسی است که یک داکیومنت را به داکیومنت های قبلی همان نویسنده ارجاع می دهد. این کار در نوع خود کار اشتباهی نیست  اما اگر نویسنده بدون رعایت قواعد این کار را انجام دهد سبب مختل شدن علم سنجی می شود. به الطبع در شرایطی که مولف با هدف personal gratification به این کار مبادرت ورزد امری اشتباه است. به طور مثال شخصی را درنظر بیاورید که ده عنوان مقاله داشته باشد که در تمام این مقالات به مابقی این ده مقاله ارجاع داده است. با این هدف H Index خود را ۱۰ برابر کرده است.

خود ارجاعی مختص نویسنده یا مولف نیست. برخی از مجلات که نویسنده را دعوت به ارجاع مقالات قبلی در همان مجله می کنند، سلف سایتشن برایشان تعریف شده.  این پایان کار نیست. این امر تا آنجا پیش می رود که برخی از مجلات هنگامی که کامنت های داوری را به نویسنده در مرحله قبل پذیرش مقاله ارسال می کنند، به صورت کاملا رسمی از آنها در کامنت ها درخواست می کنند که در پاراگراف مورد نظر به مقاله مورد نظر در همان مجله ارجاع بدهد. به این عمل Coercive self citation می گویند. هدف این مجلات impact factor مجله است. از آنجایی که خود ارجاعی در ایمپکت فکتور خام مجله نمایان نیست، آن چیزی که در دید عمومی این مجله به نمایش گذاشته میشود همین ایمپکت فکتور خام است. از اینرو برای برخی از مجلات این کار عیبی به حساب نمی آید. مخلص کلام اینکه ایمپکت فاکتور و آی اس آی یک دکان برای برخی از مجلات است که برای توصیف خدشه ای که به علم وارد می کند از حوصله این چند خط خارج است.

سوال بسیاری که در مورد مقالات مروری پرسیده می شود این است که آیا نیازی به ارجاع به مقالات قبلی داریم؟ پایخ این سوال معمولا منفی است. در اکثر مواقع وقتی سردبیر یک مجله مجله نامه ای به شما به عنوان نویسنده مقاله می نویسد از شما درخواست می کند که مقاله مروری برایشان بنویسید و مقالات پیشین خود را حاوی نتایج پژوهش های اصلی شماست در این مقاله مروری ارجاع دهید. معمولا به عنوان یک امر روتین روتین هیچ نویسنده ای بدون این چندین مقاله اصلی چشمگیر در مجله نداشته باشد از سوی سردبیر تشویق به نگارش مقاله مروری نمی شود.

در پایان به نکته ای که اشاره می شود این است که خود ارجاعی به ذات خود محسوب نمی شود. اما برخی از نویسندگان آنقدر در مورد ارجاع به نوشته های دیگران وسواس به خرج می دهند که مرتکب سرقت ادبی نشوند، به هنگام ارجاع به مقالات قبلی چنین وسواسی به خرج نداده و سهوا دچار سرقت ادبی از خود می شوند. در این مورد چندین نرم افزار وجود دارند که برکار سرقت ادبی از خود نظارت می کنند که انجام نشود. برخی از آنها رایگان و برخی با قیمت بسیار بالا  هستند و فقط درصورتی که یک یک سازمان یا نهاد مانند یک دانشگاه امکان پرداخت هزینه عضویت را بدهد می تواند برای اعضای هیئت علمی و یا دانشجویان امکان دسترسی را فراهم آورد.