نحوه تکمیل کردن فرم پروپوزال دانشگاهی

نگارش پروپوزال و نحوه پر کردن فرم پروپوزال

پروپوزال یا طرح پایان‌نامه تأثیر بسیاری در پذیرش و یا عدم پذیرش پایان‌نامه دارد. برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد و دکترا، پروپوزال خوب می‌تواند به پایان‌نامه‌ای قوی و موفق منجر شود. برخی از دانشجویان تمام تلاش خود را در تهیه پروپوزال انجام داده ولی نکات ساده‌ای را در تکمیل فرم‌های پروپوزال جدی نمی‌گیرند. برای نگارش پروپوزال یا طرح پایان‌نامه، دانشگاه‌ها فرم‌هایی را تهیه و در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند. نظر به اهمیت این موضوع در نظر داریم تا نحوه پر کردن فرم‌های پروپوزال را به اختصار بیان کنیم.

معمولاً فرم‌های پروپوزال بخش‌های مشابه ای دارند که در تمام مراکز آموزشی یکسان است. هر دانشجو با تکمیل فرم پروپوزال به‌صورت پیش‌نویس و با هماهنگی استاد راهنما، آن را تکمیل و نهایی خواهد کرد. هیچ بخشی از فرم پروپوزال نباید خالی باشد. بخش‌های فرم پروپوزال عبارت‌اند از:

معرفی پروپوزال (طرح پایان‌نامه): در این قسمت رشته و مقطع تحصیلی به همراه عنوان نوشته می‌شود. عنوان می‌بایست هم به فارسی و هم ترجمه و به زبان انگلیسی باشد.

معرفی دانشجو و اساتید راهنما: در این بخش قسمت‌هایی برای تکمیل مشخصات فردی دانشجو و اساتید راهنما وجود دارد. حتماً مشخصات استاد راهنما و مشاور را به تفکیک بنویسید.

اطلاعات مربوط به طرح پایان‌نامه: مشخص کنید که زبان نگارش پروپوزال فارسی و یا انگلیسی است. تعداد واحد و نوع پژوهش را بنویسید. پرسش اصلی تحقیق و هدف از پژوهش را به اختصار بیان کنید.

بیان مسئله: در این قسمت می‌بایست به‌طور دقیق مسئله را بیان کنید. جنبه‌های مجهول، مبهم و متغیرهای پرسش را تعیین کنید. منظور از بیان مسئله، علت ایجاد پرسش تحقیق در ذهن دانشجوست. برای نگارش پروپوزال می‌بایست یک سؤال در ذهن ایجادشده و به دنبال راه‌حل و یافتن پاسخ برای پرسش مطرح شده بود.چگونگی و دلیل شکل‌گیری سؤال را بیان مسئله گویند. دقت کنید مسئله باید ارزش و اهمیت داشته و تحقیق بر روی آن عملی باشد. بیان مسئله‌ای که اطلاعاتی از آن موجود نیست و یا قابل تحقیق نباشد نمی‌تواند نظر هیئت تصمیم‌گیرنده را جلب نماید. با استناد نشان دهید که این مسئله اهمیت لازم را دارد.

سابقه تحقیق: این بخش مربوط به سابقه تحقیق در موضوع پروپوزال است که به‌صورت مختصر نتایج تحقیقاتی و نظریه‌های علمی موجود در داخل و خارج از کشور بیان می‌شود. برای تکمیل این بخش پیشنهاد می‌شود پنج تحقیق که در ۱۰ سال گذشته انجام‌شده از منابع فارسی و پنج تحقیق نیز از منابع انگلیسی با ذکر منبع مشخص شود. برای هر تحقیق می‌بایست نام محقق، سال، عنوان، روش و نتیجه را در فرم بنویسید.

بخش فرضیه: فرضیه‌های منطقی برای رسیدن به پاسخ احتمالی و پرسش تحقیق را بیان کنید. فرضیه باید واضح، کامل و قابل‌اندازه‌گیری باشد. فرضیه پیشنهادی است که می‌بایست در فرایند تحقیق رد و یا پذیرفته شود.

بخش اهداف: عنوان انتخابی درواقع هدف تحقیق نیز می‌باشد. در نگارش پروپوزال هدف مشخصی در نظر گرفته شده که بر شکل‌گیری بیان مسئله تأثیرگذار است. با خود تصور کنید پس از پایان تحقیق چه چیزی را می‌خواهید اثبات کنید.

اهمیت و ضرورت تحقیق: این بخش به دو بخش اهداف کاربردی و ضرورت‌های تحقیق تقسیم می‌شود. آیا نتایج به‌دست‌آمده چه کاربردی می‌تواند داشته باشد؟ پاسخ به این سؤال اهداف کاربردی را تشکیل می‌دهد. مشکلات، تناقض‌ها، اهمیت و ضرورت تحقیق را در بخش ضرورت‌های تحقیق بیان کنید. درواقع در این قسمت با استدلال منطقی دلایل انجام پژوهش را شرح دهید.

بخش روش تحقیق: بدیهی است که می‌بایست به روش‌های تحقیق در حل مسئله، جامعه آماری و نمونه، متغیرها و مسائلی در این باب اشاره‌کنید.

بخش گردآوری اطلاعات: بر اساس روش تحقیق می‌توانید روش‌های جمع‌آوری اطلاعات را بیان کنید. اطلاعات می‌تواند از طریق آزمایشگاهی، آرشیو کتابخانه‌ها، روش‌های میدانی و غیره تدوین شود.

ابزار اطلاعات: برای گردآوری اطلاعات از چه ابزاری استفاده خواهید کرد پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، آزمون و یا هر ابزار دیگری را مشخص کنید.

روش تجزیه تحلیل اطلاعات: روش‌های آماری برای نتیجه‌گیری و تحلیل داده‌ها را معرفی کنید.

جدول زمان‌بندی: برای پایان‌نامه کارشناسی ارشد به‌طورمعمول از ۶ ماه و دوره دکترا یک سال، زمان تصویب تا دفاع نهایی به طول می‌انجامد. در جدول زمان‌بندی به‌صورت دقیق زمان نگارش پروپوزال و پایان‌نامه و دفاعیه را مشخص کنید.

بخش فهرست: منابع مورداستفاده در بیان مسئله و تحقیق را به‌طور مشخص ذکر کنید. لازم به ذکر است که می‌بایست ابتدا منابع فارسی و در انتها منابع انگلیسی را به‌صورت الفبایی بنویسید.

تنظیم فهرست منابع و نگارش پروپوزال

نام و نام خانوادگی نویسنده (با علامت ویرگول)، سال انتشار (با علامت پرانتز) و نقطه. در صورت وجود چندین نویسنده از یک منبع، پس از هر نام علامت؛ استفاده شود. فراموش نکنید که نام تمام نویسندگان منبع را ذکر کنید.

عنوان کتاب و یا مقاله با حروف سیاه و ایتالیک حروف‌چینی شود.

انتشارات، شهر، صفحه با علامت ویرگول جدا شود. درصورتی‌که کل منبع مورداستفاده قرارگرفته ذکر صفحه لزومی ندارد.

زمان انتشار را برحسب جدید به قدیم تنظیم کنید.

چنانچه از منابع ترجمه استفاده کرده‌اید نام مترجم، بعد از نام کتاب درج شود. در صورت استفاده از منابع اینترنتی منبع را به ترتیب گفته‌شده ذکر کنید. ابتدا نام خانوادگی، نام، (سال انتشار در پرانتز). (نقطه فراموش نشود) عنوان، تاریخ دریافت، آدرس اینترنتی. آدرس سایت مرجع حتماً ذکر شود.

تکمیل فرم‌های مشخص دانشگاهی می‌تواند نگارش پروپوزال را با سهولت انجام‌پذیر سازد لذا در تکمیل فرم اهمال جایز نیست. همواره در این زمینه از استاد راهنما کمک و راهنمایی بخواهید.